Bebeklik ve Çocuklukta Bağlanma Stilleri

Bağlanma, bebeklik ve çocukluk yıllarında çocuğun bakım veren kişi (anne) ile kurduğu ilk bağ, ilk ilişkidir. Bu dönemde kurulan bağlanmanın türü o kadar önemlidir ki, kişinin yetişkinlikteki yakın ilişkilerinde, sevgili, eş, aile iletişinde, mesleki kararlarında, bireysel seçimlerinde, hayat felsefesinde, kendisine yönelik algı ve özbenliğinde, özsaygıda, kuracağı evlilikte ve alınacak kararlarda çok önemli bir role sahiptir. Bu sebeple erken çocukluk döneminde kurulacak anne-çocuk ilişkisinin kaliteli olması son derece önemlidir.

Psikolojide bağlanma fiziksel ve duygusal olarak diğer insanlar ile duygusal bağ ve yakınlık kurma eğilimi olarak tanımlanmaktadır. Bağlanma stilleri 4 çeşittir.

Güvenli Bağlanma:

Çocuğun ihtiyaçlarının karşılandığı, annesinin yanında olduğunu hissettiği ve anneyle kurulan olumlu ilişki sonucu kurulan bağlanmadır. Bu bağlanma stilinde çocuk ne zaman ihtiyacı olsa annesinin yanında olacağını bilir, sevildiğini hisseder ve güvenmeyi öğrenir. Anne ortamdan uzaklaştığında huzursuzluk gösterir fakat anne geldiğinde hemen rahatlar ve olumlu davranışlar gösterir, kendini güvende hisseder. Çocuk, korktuğunda, üzüldüğünde, kaygılandığında annesinin yanında olacağını bilir ve anneye güvenir. Olumlu benlik geliştirir. Huzurlu ve sakindir. Güvenli bağlanma kurabilen çocuk yetişkinlikte de güvenli, uzun ve kaliteli ilişkiler kurabilir. Özerk benliğe sahiptir. Sosyal iletişimleri iyi ve özgüvenleri yerindedir.

Kaygılı Bağlanma:

Çocuğun ihtiyaçlarının düzensiz ve dengesiz şekilde karşılandığı bağlanmadır. Anne çocuğun ihtiyacı olduğu bazı zamanlar vardır bazı zamanlar yoktur ya da çocukla ilgilenmez. Çocuk da bu duruma tepki olarak anneyle yakın ilişki kurmak istemesine rağmen uzak durur. Çocuk anneden uzaklaştığında huzursuzlaşır ve hırçınlaşır. Anne döndüğü zaman da annenin varlığı çocuğu sakinleştirmez, olumsuz davranışları değişmez, hırçınlığı devam eder.

Kaçınmalı Bağlanma:

Çocuğun ihtiyaçlarını karşılamaya karşı duyarsız bir yaklaşım söz konudur. Çocuk annenin varlığına ya da yokluğunu herhangi bir tepki vermez, anne ya da bir yabancı arasında bir farklılık yoktur.  Anne ortamda yokken huzursuzdur fakat anne geri döndüğünde de anneye karşı ilgisizdir ve kaçınma davranışı gösterir.

Dağınık Bağlanma:

Çocuk anneye karşı hem direnç gösterir hem de kaçınır. Çocuk anneyle belli bir bağlanma kuramamıştır. Anne çocuğa hem iyi duygular hem de kötü duygular yansıtmıştır. Çocuk çok istekli şekilde anneyi isterken birden başka yöne yönelebilir ve sakınma davranışı gösterebilir.