Boşanmanın Çocuklar Üzerindeki Etkileri
Boşanma tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de giderek artan bir ivmeye sahiptir. Boşanma sadece çiftlerin evlilik akdinin bozulması gibi gözükse de aslında belki de en çok etkilenen taraf eşlerden çok çocuklardır. Eşler karı koca olmaktan vazgeçebilir ve evlilikleri boşanma ile sonuçlanabilir. Fakat anne ve babalar çocuklarından boşanamaz ve çocuklar da anne ve babalarından boşanmazlar. Buna rağmen boşanmanın sonuçlarına maruz kalırlar. Ve en az bir ebeveyninden uzaklaşmak zorunda kalırlar. Anne baba için zaten zor olan bir dönemde çocuklarına yönelik ilgide azalma olabilir. Tüm bu durumlar sonucunda çocuklar büyük bir şok, acı ve kaygı yaşarlar ve güven duyguları sarsılır.
Boşanmanın etkileri çocuğun yaşına, cinsiyetine, boşanma öncesinde ve sonrasındaki iklime, boşanma kararının nasıl anlatıldığına, çocuğun kimin yanında kalacağına, anne baba arasındaki çatışmaya bağlı olarak değişiklik gösterir. Gelişim düzeyine göre boşanmanın etkileri:
Bebeklik Dönemi
Bebeklikte geliştirilen en önemli şey güven duygusudur. Boşanma sürecinde fiziksel yakınlık davranışlarında azalma gerçekleşirse güven duygusu gelişmeyebilir. Gerileme yaşanabilir. Eskisine göre daha çok ağlama nöbetleri görülebilir. Uyku sorunları yaşanabilir.
Okul Öncesi Dönem
Çocuk, gelişim dönemi gereği benmerkezci (egosantrik) düşünme eğiliminde olduğu için kendisini suçlu hissetmektedir. Boşanmanın kendisi yüzünden gerçekleştiğini düşünen çocuk, sevilmediğini düşünebilir. Giden ebeveyninin kendisini eskisi kadar sevmediğini düşünebilir. Bebeksi davranışlara geri dönebilir. Alt ıslatma, parmak emme gibi gerileme davranışları görülebilir. Aşırı kaygı hali ortaya çıkabilir. Uyku sorunları ve korkulu rüyalar görülebilir.
Okul Dönemi
Boşanma çocukta ebeveynlerinden birine hatta bazen ikisine birden güvenini yitirmesi sonucunu doğurur. Çocuk sinirlilik, karamsarlık, öfke nöbetleri gösterme eğilimindedir. Anne babasını tekrar birleştirme çabası içine girebilirler. Arkadaşları ile iletişim problemleri yaşayabilir. Zorbalık, saldırganlık ya da aşırı pasif hale gelebilir. Derslerde gerileme, ders çalışmada isteksizlik görülür. Uyku problemleri yaşanır.
Boşanmaya bağlı olarak çocuklarda görülebilecekler:
- Depresyon,
- Kaygı bozukluğu,
- Güvensiz bağlanma,
- Öfke kontrolsüzlüğü,
- Uyku problemleri,
- Okul sorunları
- Zorbalık,
- Dikkat dağınıklığı,
- Yalnızlık