Çocuklarda Konsantrasyon ve Dikkat Artırmaya Yönelik 40 Teknik

Dikkat kelimesinin sözlük anlamı duygu ve düşünceleri bir noktada, bir hedefe toplayabilmek ve algının en yüksek düzeye ulaşabilmesidir. Konsantrasyon kelimesi ise yoğunlaşma, yoğunlaşmış dikkat becerisi anlamına gelmektedir. Dikkat ve konsantrasyon kelimeleri eş anlamlı kullanılabilir. Dikkat kapasitesi ve süresi kişiden kişiye değişebildiği gibi bir kişinin ilgi alanlarına göre bile dikkat kapasitesi ve süresi değişebilmektedir.

Dikkat becerisi öğrenmeyi etkileyen en önemli etkenlerden biridir. Öğrenci ne kadar iyi dikkatini toplayabilirse, çalıştığı konuya ne kadar çok konsantre olabildiyse o oranda öğrenme düzeyi de artacaktır. Başarılı olmak isteyen bir öğrenci için dikkat becerisi vazgeçilmezdir. Dikkatini toplamayı öğrenen bir öğrenci potansiyelini en iyi seviyede ortaya koyabilecektir.

Her geçen gün dikkat etmemiz gereken şeyler çoğalmakta ve her geçen gün konsantrasyon becerimizi artırmak durumundayız. Ve her geçen gün anne babalar çocuklarını dikkat becerisinin zayıf olduğundan daha çok şikayet etmektedir. Özellikle çocuklar her geçen gün daha fazla uyaranla karşı karşıya kalmakta. Buradan hareketle çocuklar dikkat toplayamama problemini daha sık yaşamakta ve dikkat kapasitelerini artırmaya yönelik tekniklere ihtiyaç duyulmaktadır. Peki nedir bu teknikler?:

1. Çalışmaya istekli olmak dikkati toplamanın ilk basamağıdır. Öğrenciyi çalışmaya istekli hale getirmek için motivasyonu artırılmalıdır.
2. Hedef belirleme çalışmaları yapılmalıdır.
3. Düzenli çalışma rutini belirlenmelidir.
4. Ders çalışma ortamındaki gereksiz ve fazla uyaranlar kaldırılmalıdır. Ders çalışma ortamı sade ve dikkat dağıtıcı ögelerin olmadığı bir ortam olmalıdır.
5. Ders çalışma öncesinde fiziksel ihtiyaçların karşılanması gerekmektedir. Aç, uykusuz, yorgun, bir çocuk dikkatini toplayamayacaktır.
6. Farklı duyu organlarına hitap edecek çalışmalar yapılmalı ve tüm duyu organlarını aktif kullanmayı öğrenmesi sağlanmalıdır.
7. Görme, tatma, işitme ve dokunma egzersizleri sık sık yapılabilir.
8. Öğrenci dikkatini daha iyi toplayabildiği zamanlar ödüllendirilmeli ve olumlu geribildirim ile pekiştirilmelidir.
9. Hep aynı ortamda çalışması sağlanmalıdır.
10. Ev içinde yaşına uygun sorumluluklar verilmelidir.
11. Nefes ve gevşeme egzersizleri çocuklara öğretilmeli ve kullanmaları teşvik edilmelidir.
12. Fiziksel aktivitelere de yer verilerek enerjilerini atmaları sağlanmalıdır.
13. Sanatsal ve sportif etkinlere yönlendirilmelidir.
14. Yeteri kadar uyuması ve dinlenmesi sağlanmalıdır.
15. 5N1K kuralı öğretilmedir.
16. Hafıza oyunları oynanmalıdır.
17. Puzzle, bulmaca, satranç, sudoku gibi oyunlar sık sık ailecek oynanmalıdır.
18. Tabu, scrable gibi kelime haznesini ve sözel beceriyi geliştirecek oyunlar oynanmalıdır.
19. Fark bulma, eşleştirme, iki resim arasındaki fark, şekilleri ayırt etme, gizlenmiş nesneleri bulma, istenen şekilleri bulma, şekil zemin, labirent gibi oyunlar sık sık oynanmalıdır.
20. Eksik resimler ve metinler verilerek bunları tamamlanması sağlanabilir.
21. Fark bulma egzersizleri sadece oyunlarla değil günlük hayatta da sık sık yapılmalıdır.
22. Denge oyunları oynanmalıdır.
23. Hız etkinlikleri yapılmalıdır.
24. Çalışma ortamı televizyon, telefon, derse destek olmayacak bilgisayar ve tabletten arındırılmış olmalıdır.
25. Görsel malzemeye daha çok yer verilmelidir. Resimler, grafikler, renkli kalemler ile bilgi görsel yönden daha kolay öğrenilebilir.
26. Bol bol kitap okunması teşvik edilmelidir ve okumadan sonra okuduğu hakkında yorumda bulunması, okuduklarının resmini çizmesi, okuduğu şeyi farklı şekilde tekrar kurgulaması gibi etkinlikler eklenmelidir.
27. Okuma hızını artırması, hızlı okuma tekniklerini öğrenmesi sağlanmalıdır.
28. Okuma egzersizleri yapılmalıdır. Örneğin bu egzersizler sırasında bir kelimeden o metinde kaç kez geçtiği, bir harften kaç tane olduğu gibi egzersizler yapılabilir.
29. Hatalı yazılmış bir metin verilerek buradaki hataları bulması sağlanabilir.
30. Mantık hatası olan metinlerdeki mantık hataları bulması sağlanabilir.
31. Olayları oluş sırasına göre sıralama becerisi üzerine etkinlikler yapılmalıdır.
32. Özetleme becerisi üzerine egzersizler yapılmalıdır.
33. Dikkatini belli bir alana yönlendirmesi ve tek konu üzerine odaklanması üzerine etkinlikler yapılmalıdır.
34. Evde belli bir cisme odaklanma etkinliği yapılabilir. Bu etkinlikte bir cisme odaklanarak onun tüm ayrıntılarına dikkat ederek sadece bu cisme dikkatini vermesi sağlanabilir.
35. Özellikle sınava yönelik yönergeleri takip etme ve yönergelere dikkat etme becerisi artırılmalıdır.
36. Bireysel yapılan çalışmalarda süre tutularak zaman yönetimi becerisi geliştirilmelidir.
37. Etkin dinleme becerisi dikkat ve konsantrasyon için çok önemlidir. Etkin dinlemeyi öğrenmesi, dinlerken kişinin gözlerine bakması sağlanmalıdır.
38. El göz koordinasyonu çalışmaları yapılmalıdır.
39. Yaşına uygun su tüketimine dikkat edilmelidir.
40. Beslenmesine özen gösterilmelidir. Demir ve vitamin eksikliklerine dikkat edilmedir.