Hamilelikte Psikolojik İyi Oluş

Sevgili Anne adayı! Yazıya başlamadan önce ilk olarak şunları unutmamakta fayda var:

• Sizin ruh haliniz, mutluluğunuz, üzüntünüz ve diğer duygularınızın bebeğinizin hissettiğini;
• Hayatınız boyunca belki 1 belki birkaç kez hamilelik sürecini yaşayacağınızı ve bu nadir zamanların keyfini çıkarmanız gerektiğini;
• Yeni bir hayat için eğlenceli bir hazırlık süreci içinde olduğunuzu;
• Bol bol kitap okuyun, müzik dinleyin, uyuyun. Bunu 9 aylık bir tatil gibi düşünün. Çünkü bebeğiniz doğduğunda bir süreliğine de olsa yorucu günlerin sizi beklediğini;
• Hayatınızda en güzel, gerekli ve işlevsel kilo aldığınız tek dönemin bu dönem olduğunu ve kilo almanın bile keyfini çıkarmanız (biliyoruz her kadının her zaman en az 5 kilo fazlası vardır ama o zaman bu zaman değil) gerektiğini unutmayın!

Kafada uçuşan bir sürü soru: Adı ne olacak? Hangi isim daha güzel ve daha çok yakışacak? Odasını nasıl hazırlamalıyız? Neler yemeliyim? Bebeğim sağlıklı mı? Yediklerimle beslenebiliyor mu? Nasıl bir anne olacağım? Bebeğime iyi bakabilecek miyim? Bu yeni role nasıl alışacağım? Ailemizin yeni düzeni nasıl olacak?. Anne adayı bu ve daha pek çok soruya yanıt aramakta ve bambaşka bir döneme uyum sağlamaya çalışmaktadır.

9 ay 10 gün (40 hafta) sürecek bu mucizeye ve kutsal yolculuk anne için, bebek için ve aileler için önemli bir dönem. İçinde yeni bir can hisseden, onun kıpırtılarıyla heyecanlanan anne bir taraftan da mide bulantısı, kilolar, vücut şekli ve yeni roller karşısında yoğun kaygı hissetmektedir. Hamilelik dönemi kısa ama anne adayı için bir o kadar da uzun ve yoğun bir dönemdir. Anne adayı çok hızlı bir fiziksel ve psikolojik değişiklik sürecine girmiştir. Şimdi hem hamilelik dönemine uyum sağlamaya çalışacak, hem de hamilelik sonrası oluşacak yeni hayata, düzene ve yepyeni rollere hazırlanmaya çalışacak. Bu dönemde yaşayacağı fiziksel ve duygusal değişimlerin ve yaşanabilecekler hakkında bilgi sahibi olmak anne adayını psikolojik olarak rahatlatan en önemli şeydir. Çevresinde bu dönemi yaşayan kişilerin olması, onlardan yeterli bilgi alabilmesi, eşten ve sosyal çevresinden alacağı destek ve yardım anne adayı için çok değerlidir ve yaşadıklar ile sağlıklı şekilde baş edebilmesinin ilk adımlarıdır.

Bu süreçte öncelikli olarak eş desteği ve çevre desteği anne adayı için çok önemli. Çünkü özellikle hamileliğin ilk döneminde değişecek vücudu ve ruhsal durumu anne adayı üzerinde stres yaratabilir. Stres ise önce anne adayını sonra bebeği ve tabi ki eşi etkilemektedir. Hamilelik döneminde anne adayının düşük stres seviyesinde olması psikolojik olarak kendini iyi hissediyor olması öncelikle bebeği ile kuracağı ilk ilişkilerin ve bağların temelini atacaktır. Bu anne bebek arasındaki güvenli bağlanmanın da temelini atacaktır.

Hamilelik döneminde ambivalans duygular anne adayında yoğundur. Peki nedir bu ambivalans? Ambivalans duygu temel anlamda ikili duygular anlamına gelir, yani anne adayı aynı anda kendini hem mutlu hem de kaygılı hissedebilir. Bu ikili duygular hamilelik döneminde anne adayı sarar. Hamile olduğu için, yeni bir bebek dünyaya getireceği için, anne olacağı için gibi güzel şeyleri düşünerek mutlu olurken aynı anda nasıl bir hamilelik geçireceği, bebeğini sağlıklı şekilde kucağına alıp alamayacağı, nasıl bir anne olacağı, bebeğine iyi bir gelecek sunup sunamayacağı gibi pek çok nedenle de yoğun kaygı hisseder. Bu stresli ve duygu karmaşası yaşadığı bu günlerde anne adayının eşten ve çevreden alacağı duygusal ve sosyal destek anneyi rahatlatacak şeylerin başında gelir.

Anne adayı için küçük önerileri

• Doktorunuzun tavsiyelerine uyun
• Doktorunuzun önerdiği şekilde egzersiz yapın. Bu hem psikolojinize iyi gelecek hem de fiziksel olarak sizi rahatlatacaktır
• Beslenmenize bebeğiniz ve kendiniz için dikkat edin
• Kendinizi mutlu hissettirecek etkinlikler yapın
• Mükemmel anne yoktur bunu unutmayın
• Hamilelikte yaşadığınız duyguları paylaşın
• Bu dönemde aldığınız kilolarla barışık olun. Bu geçici bir süreç. Kilo almanın keyfini çıkarın
• Bebek psikolojisi hakkında kitaplar okuyun. Özellikle anne bebek arasındaki “güvenli bağlanma” hakkında bilgi edinin. Çünkü “güvenli bağlanma” sağlıklı bir yetişkin olabilmenin ilk ve en önemli basamağı
• Korkularınızı paranoyaya çevirmeyin
• Duygularınızın bebeğiniz tarafından hissedildiğini unutmayın
• Alışveriş yaparken dikkat edin. Bebeğinizin kullanmayacağı gereksiz şeyleri almayın

Hamileliğin ilk dönemlerinde yaşanabilen yorgunluk, yoğun uyku hali, duygusal hassaslık ve bulantılar ile baş etmeye çalışan anne ilerleyen zamanlarda artan kilo ve vücut şeklinin değişmesi, hareket becerinin yavaşlaması gibi pek çok değişiklikle karşı karşıya kalır. Anne adayı hamilelik döneminde ve sonrasında yaşadığı bu durumlarla baş edemeyebilir. Bu dönemde

• Hamilelik dönemi psikolojik iyi oluş için,
• Lohusalık sendromu için,
• Postpartum (doğum sonrası) depresyon için,
• Hamilelikte yaşanabilecek olumsuzluklara karşı,
• Bebek bakımı, bebek psikolojisi ve çocuk yetiştirme gibi pedogojik konularında,

Anne adayının profesyonel psikolojik destek alması önerilmektedir.