Kardeş Kıskançlığı

“Kıskanma” insanın doğasında olan; tarihte bile Habil ile Kabile kadar uzanan temel duygulardan biridir. En çok karşılaşılan kıskançlık türlerinden biri kardeş kıskançlığıdır. Kardeş kıskançlığı anne babaların en çok karşılaştığı, çocuğun en büyük rakibine yani kardeşine yönelik sıklıkla hissettiği ve açığa vurduğu bir duygudur. Her çocuk özel ve gözbebeği olmak ister. Doğal bir duygu olan kardeş kıskançlığı anne babayı, onların sevgi, ilgi ve zamanını bir başkası ile paylaşmak istememekten kaynaklanır. Anne baba ve çocuk arasına üçüncü kişi yani kardeş girmektedir. Temelde kardeşler birbirini sever fakat bu duyguyu paylaşma noktasında yaşarlar. Kardeşler birbirini kıskansalar bile aslında birbirinin en yakın arkadaşlarıdır da. İnsan psikolojisi üzerinde ailenin kaçıncı çocuğu olduğu çok önemli bir belirleyicidir. Sadece büyük kardeşlerin kıskandığını düşünme de doğru değildir. Çoğu zaman küçük kardeş de büyüğünü kıskanabilir.

Kardeş kıskançlığı öfke, saldırganlık, ders başarısında düşme, kronik mutsuzluk, iştahsızlık, içe kapanma, yaşına uygun olmayan davranışlar, davranışlarda gerileme ve daha küçük gibi davranma davranışlarıyla açığa çıkar.

Kardeşler arasında yaşanan bu kıskançlık her zaman olumsuz, yıkıcı ve kötü olarak algılamamak gerekir. Kardeşler arasında yaşanan duygular, tartışmalar ve yaşantılar aslında çocuğu geleceğe hazırlamaktadır. Kıskançlık duygusunu sağlıklı yapıya dönüştürebilmekte mümkündür.

Kardeş Kıskançlığı Hakkında Ailelere Öneriler:

• Kardeşler birbiri ile kıyaslanmamalı, karşılaştırılmamalıdır.
• Cinsiyet ayrımı yapılmamalıdır.
• Yeni gelecek kardeş için çocuk hazırlanmalıdır.
• Her çocuğun olumlu olduğu yönler desteklenmelidir ve ifade edilmelidir.
• Çocuklar kardeşi önünde eleştirilmemelidir.
• Anne baba kardeşler arasında yaşanan tartışmalarda taraf olmamalıdır.
• Birbirlerine zarar verici davranışları yoksa anne baba kavgaya müdahale etmemeli, çözüm bulmaları konusunda kardeşleri desteklemelidir.
• Kıskançlık duygusundan olayı suçlamadan, cezalandırmadan normal karşılamak ve kardeşler arasında sevgiyi güçlendirmek gerekir.
• Kardeşlerin birbirini sahiplenmesi sağlanmalı ve kardeşlik duygusunu güçlendirecek yönde yaklaşılmalı.
• Aile kavramı çocuklara öğretilmeli ve ailecek kaliteli zaman geçirilmelidir.
• Kardeşlerin ortak zevk alacağı etkinliklere birlikte katılması sağlanmalı.
• Kardeşler arasında adalet sağlanmalıdır.
• Kardeşlerin problem çözme yöntemleri desteklenmelidir.
• Büyük kardeşe “sen abisin/ablasın” ifadeleri kullanılmamalı onun da çocuk olduğu unutulmamalı, yaşından üste sorumluluklar verilmemedir.